سرطان سینه یکی از انواع سرطان در میان زنان در سراسر جهان است. این بیماری در صورت تشخیص به موقع، قابل کنترل و حتی درمان پذیر است اما در برخی موارد، ممکن است سرطان به مراحل پیشرفتهای برسد. یکی از مراحل پیشرفته این بیماری، سرطان سینه گرید ۳ است که نسبت به سایر درجات، تهاجمی و خطرناکتر بوده و نیاز به درمانهای جدی دارد. در اینجا به معرفی سرطان سینه گرید ۳، روشهای تشخیص، علائم و در نهایت مراحل درمان آن با کمک شیمی درمانی و پرتودرمانی میپردازیم.
سرطان سینه گرید ۳ چیست؟
سرطان سینه گرید ۳ به نوعی از سرطان اطلاق میشود که سلولهای سرطانی آن بسیار متفاوت از سلولهای طبیعی سینه بوده و به سرعت تقسیم و گسترش مییابند. در گرید ۳، سلولها از نظر ظاهری، بینظمی، با هستههای بزرگتر و با میزان تقسیم سلولی بیشتر نسبت به گریدهای پایین هستند. این درجه از بیماری عمدتا با رفتار تهاجمی سلولها همراه است و احتمال گسترش آن به غدد لنفاوی و دیگر اندامها نیز بیشتر است.
انواع گریدهای سرطان سینه
سرطان سینه بر اساس ظاهر سلولهای سرطانی در زیر میکروسکوپ و سرعت رشد آنها به گریدهای مختلفی تقسیم میشود:
- گرید ۱ (Low grade): سلولهای سرطانی شبیه سلولهای طبیعی بوده و رشد کندی دارند.
- گرید ۲ (Intermediate grade): سلولها تا حدودی متفاوت بوده و رشد متوسطی دارند.
- گرید ۳ (High grade): سلولهای سرطانی کاملا متفاوت از سلولهای طبیعیاند و با سرعت زیاد تقسیم میشوند.
گرید سرطان، به پزشک کمک میکند تا شدت بیماری و نحوه درمان مناسب را تشخیص دهد. گرید ۳ نشاندهنده یک نوع سرطان سینه با پتانسیل بالای پیشرفت است.
سرطان سینه چگونه به سطح ۳ میرسد؟
سرطان سینه گرید ۳ ممکن است از ابتدا با ویژگیهای پرخطر و تهاجمی آغاز شود یا از نوعی با گرید پایین تر شروع شده و در صورت عدم درمان یا واکنش به درمان، به گرید ۳ ارتقا یابد. عوامل متعددی در پیشرفت سرطان به گرید بالا دخیل هستند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- جهشهای ژنتیکی (مانند BRCA1 و BRCA2)
- تاخیر در تشخیص و درمان
- بی پاسخی به درمانهای اولیه
- محیط نامناسب زندگی و عوامل سبک زندگی
در بسیاری از موارد، گرید ۳ در زمان تشخیص اولیه شناسایی میشود و به همین دلیل، درمان فوری و موثر از اهمیت بالایی برخوردار است.
بیشتر بدانید: درمان هدفمند سرطان با رادیوتراپی استریوتاکتیک بدن (SBRT)
علائم سرطان سینه
علائم سرطان سینه گرید ۳ میتواند مشابه سایر انواع سرطان سینه باشد، اما به دلیل تهاجمی بودن این گرید، شدت علائم ممکن است بیشتر باشد. مهم ترین نشانهها عبارتند از:
- وجود توده یا سفتی در ناحیه سینه یا زیر بغل
- تغییر در اندازه یا شکل سینه
- ترشح غیر عادی از نوک سینه (گاهی خونابه)
- تغییر در پوست سینه (مثل فرورفتگی، قرمزی یا پوسته پوسته شدن)
- درد مداوم در ناحیه سینه
- تورم یا بزرگ شدن غدد لنفاوی
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه فوری به پزشک و انجام بررسیهای تشخیصی ضروری است.
روشهای تشخیص سرطان سینه
تشخیص دقیق سرطان سینه گرید ۳ مستلزم استفاده از روشهای تصویربرداری و نمونه برداری است. محبوب ترین روشهای تشخیصی عبارتند از:
۱. ماموگرافی
تصویربرداری از سینه که برای بررسی تودهها و تغییرات غیر طبیعی و مشکوک کاربرد دارد.
۲. سونوگرافی سینه
برای بررسی دقیق تر بافت سینه و تشخیص ویژگی تودهها استفاده میشود.
۳. MRI سینه
در مواردی که نیاز به بررسی جامعتری باشد، MRI میتواند اطلاعات تکمیلی ارائه دهد.
۴. بیوپسی (نمونه برداری)
بیوپسی بهترین راه برای تعیین گرید سرطان سینه است. در این روش، نمونهای از بافت توده برداشته و زیر میکروسکوپ بررسی میشود.
۵. بررسی گیرندههای هورمونی و HER2
برای تعیین نوع دقیق سرطان و طراحی درمان هدفمند، بررسی گیرندههای استروژن، پروژسترون و HER2 ضروری است.
مراحل درمان سرطان سینه با شیمی درمانی و پرتودرمانی
درمان سرطان سینه گرید ۳ اصولا ترکیبی و چند مرحلهای است. بسته به وضعیت بیمار، اندازه تومور، درگیری غدد لنفاوی و گیرندههای تومور، نوع درمان ممکن است متفاوت باشد، اما دو روش اصلی درمانی برای گرید 3 در زیر آمده است:
۱. شیمی درمانی (Chemotherapy)
در گرید ۳، شیمی درمانی اغلب به عنوان درمان اولیه (نئوادجوانت) یا پس از جراحی (ادجوانت) تجویز میشود. داروهای شیمی درمانی با هدف نابود کردن سلولهای سرطانی یا کاهش اندازه تومور استفاده میشوند. موثرترین داروها شامل موارد زیر هستند:
- داکسوروبیسین (Doxorubicin)
- سیکلوفسفامید (Cyclophosphamide)
- پاکلیتاکسل (Paclitaxel)
- دوستاکسل (Docetaxel)
۲. پرتودرمانی (Radiotherapy)
پرتودرمانی در اکثر موارد پس از جراحی و در کنار شیمی درمانی استفاده میشود. در این روش، پرتوهای پرانرژی به ناحیه سینه تابیده میشود تا سلولهای سرطانی باقی مانده از بین بروند. این روش خطر عود سرطان را به میزان چشمگیری کاهش میدهد.
سایر مراحل درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- جراحی ماستکتومی یا لامپکتومی (برداشتن کامل یا بخشی از سینه)
- درمان هورمونی در صورت وجود گیرندههای هورمونی مثبت
- درمان هدفمند در صورت HER2 مثبت بودن سرطان
سوالات متداول
احتمال بهبود کامل سرطان سینه با پرتودرمانی چقدر است؟
پرتودرمانی به تنهایی ممکن است درمان قطعی برای سرطان سینه گرید ۳ نباشد، اما در کنار جراحی و شیمی درمانی، نقش مهمی در کاهش خطر عود بیماری دارد. مطالعات نشان میدهند که پرتودرمانی پس از جراحی میتواند احتمال عود محلی سرطان را تا ۵۰٪ کاهش دهد. در برخی موارد، به خصوص در مراحل ابتدایی یا در بیماران پاسخ دهنده به درمان، پرتودرمانی میتواند به بهبودی کامل کمک کند.
مدت زمان طول درمان سرطان سینه چقدر است؟
مدت درمان سرطان سینه بسته به شدت بیماری و نوع درمانها متفاوت میباشد.
- شیمی درمانی: ۳ تا ۶ ماه
- پرتودرمانی: حدود ۳ تا ۶ هفته
- درمان هورمونی یا هدفمند: ممکن است چندین سال ادامه یابد.
در مجموع، فرآیند درمان سرطان سینه گرید ۳ ممکن است بین ۶ تا ۱۲ ماه به طول انجامد. همچنین، پیگیریهای دورهای پس از پایان درمان نیز اهمیت زیادی دارد.
جمع بندی مطالب
سرطان سینه گرید ۳ از جمله انواع تهاجمی و پیشرفته این بیماری است که نیاز به درمانهای ترکیبی و فوری دارد. تشخیص به هنگام و شروع فوری درمان با روشهایی مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی میتواند احتمال بهبود بیماران را به شکل قابل توجهی افزایش دهد. اگرچه این نوع سرطان چالش برانگیز است، اما با برنامه ریزی درمانی دقیق و پیگیری منظم، میتوان با آن مقابله کرد و کیفیت زندگی بیمار را حفظ نمود.
اگر علائم مشکوکی در سینه مشاهده کردید یا در خانواده سابقه سرطان سینه دارید، معاینات دورهای و مشورت با پزشک متخصص پرتودرمانی دکتر سمیرا خالدی را در اولویت قرار دهید.